Dwunasta edycja wykładów prezentujących różnorodność stylistyczną architektury Warszawy na przestrzeni XIX i XXI w. Tym razem ideą przewodnią będzie historia miasta, którego nie ma. Przyjrzymy się obiektom oraz założeniom architektonicznym i urbanistycznym (gmachy użyteczności publicznej, obiekty przemysłowe, architektura sportowa i rekreacyjna, architektura mieszkaniowa, obiekty kultu, ulice i place), które z różnych przyczyn, nigdy nie zostały zrealizowane (lub też odrzucono ich wersje alternatywne), zostały zniszczone lub nie zostały odbudowane – od drugiej połowy XIX w., przez wojnę i lata Polski Ludowej, aż po czasy współczesne. Zaprezentujemy miejsca zniszczone przez zaborców i okupantów (po Powstaniu Styczniowym i w czasie II wojny światowej: podczas wojny obronnej 1939 r., w czasie wyburzania terenów getta, czy też po wybuchu Powstania Warszawskiego). Część spośród prezentowanych budynków przestała istnieć w czasach pokoju – zostały rozebrane ze względów politycznych i ideologicznych bądź też komercyjnych, zwalniając miejsce pod nową zabudowę.
Seminarium adresowane jest do przewodników miejskich, nauczycieli historii, języka polskiego, wiedzy o społeczeństwie, studentów kierunków humanistycznych oraz uczniów szkół ponadgimnazjalnych, z możliwością wykorzystania podczas egzaminu maturalnego z języka polskiego w nowej formule, sprawdzającej umiejętność analizy i interpretacji różnorodnych tekstów kultury, np. z architektury. Proponujemy siedem spotkań w cyklu comiesięcznym odbywających się od października 2017 r. Udział w seminarium – jako formie doskonalenia zawodowego – może zostać potwierdzony pisemne.
W czwartek 5 października br. odbyło się spotkanie na temat: Niezrealizowane projekty: lata 1865–1914 (część 1)
- Wstęp – pierwsze konkursy architektoniczne i niezrealizowane projekty lat 1830–1864 (Zamek, katedra, kościoły, synagogi, Pałac Saski, Sąd Kryminalny, Towarzystwo Kredytowe Ziemskie)
- Alternatywne wersje projektu kamienicy przy Krakowskim Przedmieściu 50 autorstwa Juliana Ankiewicza (1865–1866)
- Synagoga na Tłomackiem – projekty konkursowe (1875)
- Projekt gmachu „Ateneum” J.P. Dziekońskiego i F. Braumana (1880)
- Muzeum Rybactwa, Karol Kozłowski (1881)
- Projekt gmachu Hipoteki, Kazimierz Loewe (1881)
- Hala targowa na Mirowie, Stefan Szyller (1887)
- Kościół św. Michała Archanioła i św. Floriana, projekty konkursowe (1888)
- Nowy Dworzec Wiedeński – projekty konkursowe i pokonkursowe (1891–1894)
- „Zachęta” – projekty konkursowe (1894)
- Hotel Bristol – projekty konkursowe i pierwsza wersja wykonawcza Władysława Marconiego, (1898–1899)
- Kamienica Karszo-Siedlewskich przy pl. Trzech Krzyży – projekt konkursowy (1900)
- Kamienica Jankowskiego, Marszałkowska 130 – projekty konkursowe (1900)
- Dworzec Centralny – projekt Czesława Domaniewskiego (1900)
Kolejne spotkania:
- Niezrealizowane projekty: lata 1865–1914 (część 2) – 16 listopada 2017
- Niezrealizowane projekty: dwudziestolecie międzywojenne – 21 grudnia 2017
- Niezrealizowane projekty: lata 1945–1989 (część 1) – 2018
- Niezrealizowane projekty: lata 1945–1989 (część 2)
- Niezrealizowane projekty: po roku 1989 (część 1)
- Niezrealizowane projekty: po roku 1989 (część 2)
Wykład:
Jarosław Zieliński, historyk architektury i jeden z najbardziej cenionych współczesnych varsavianistów, autor m.in. wielotomowego Atlasu dawnej architektury ulic i placów Warszawy, albumu Warszawa zburzona i odbudowana, monografii Realizm socjalistyczny w Warszawie. Urbanistyka i architektura, przewodników historycznych i albumów fotograficznych po stołecznych dzielnicach, a także szeregu artykułów dotyczących historii i dziedzictwa Warszawy publikowanych m.in. na łamach „Stolicy” i „Spotkań z Zabytkami”. Ostatnio wydał Pałac Kultury i Nauki, Złota 44 i inne warszawskie niebotyki oraz wspólnie z Jerzym S. Majewskim Spacerownik po żydowskiej Warszawie.
Miejsce spotkań:
Przystanek Historia Centrum Edukacyjne IPN im. Janusza Kurtyki, ul. Marszałkowska 21/25, Warszawa
Koordynator projektu:
Sławomir Stępień, tel. (22) 860-70-50, slawomir.stepien@ipn.gov.pl