Nawigacja

Aktualności

„O Naszą Niepodległą! – udział ziemian w walkach o odzyskanie niepodległości”. Finał konkursu w Warszawie – 7-8 czerwca 2018

Projekt został objęty patronatem honorowym ministra edukacji narodowej

Zbliża się ostatni etap konkursu „O Naszą Niepodległą!” – udział ziemian w walkach o niepodległość i terytorium II Rzeczypospolitej 1914-1922. W związku z informacją otrzymaną z Kancelarii Prezydenta RP o odwołaniu naszej wizyty w Belwederze, 7 czerwca, organizatorzy projektu zapraszają na warsztaty edukacyjne dla uczniów, w Muzeum Pałacu Króla Jana III Sobieskiego w Wilanowie. Uczestnicy finału spoza Warszawy proszeni są o przybycie do Centrum Łowicka – Dom Kultury w dzielnicy Mokotów (ul. Łowicka 21), gdzie zostaną złożone bagaże, a następnie po obiedzie (będzie wydawany w godz. 12-14) w tamtejszej restauracji, uczniowie przejadą pod opieką nauczycieli do muzeum w Wilanowie. Organizatorzy nie zapewniają transportu.

W muzeum o godz. 15 rozpoczną się warsztaty. Młodzież zostanie podzielona na cztery grupy, a sami opiekunowie będą mieli czas wolny, w trakcie którego będą mogli zwiedzić pobliski park lub obejrzeć inne wystawy w muzeum. Po zakończeniu zajęć i zwiedzenia pałacu, każda grupa uda się do miejsca zakwaterowania w hotelach Metropol (ul. Marszałkowska 99A) lub Gromada (pl. Powstańców Warszawy 2).

8 czerwca prosimy o przybycie z bagażami do Centrum Łowicka – Dom Kultury w dzielnicy Mokotów (ul. Łowicka 21) przed wskazanymi godzinami egzaminów uczniów, według przygotowanego przez organizatorów harmonogramu. Początek etapu ogólnopolskiego konkursu o godz 9. Równolegle będzie pracować osiem komisji.

Zakończenie prac komisji planowane jest na godz. 12.20. O godz. 14 w tym samym miejscu odbędzie się uroczyste podsumowanie projektu i wyłonienie laureatów konkursu. Zakończenie całości nastąpi ok. godz. 15.30.

Przypominamy zasady obowiązujące w trakcie etapu ogólnopolskiego konkursu

  • Uczeń lub uczniowie, mając do dyspozycji 10 minut, ustnie prezentuje swoją pracę – uzasadnienie wyboru tematu, przedstawienie pracy, analiza i ocena zebranego materiału źródłowego.
  • W trakcie kolejnych 10 minut uczeń odpowiada na pytania dotyczące jego pracy.

Przedmiotem oceny komisji są wyłącznie: ustna prezentacja pracy oraz udzielone przez uczestnika konkursu odpowiedzi na pytania. Komisja ogólnopolska nie zapoznaje się z pracami konkursowymi i nie ocenia ich (było to zadaniem komisji wojewódzkiej). Komisja ogólnopolska wyłania w każdej kategorii nie więcej niż pięciu laureatów konkursu, którzy w postępowaniu na etapie ogólnopolskim uzyskali największą liczbę punktów. Rozstrzygnięcie komisji jest ostateczne.

Komisja ogólnopolska publikuje listę laureatów na stronach internetowych organizatorów konkursu, nie później niż 22 czerwca 2018 r.

Każdy uczestnik etapu ogólnopolskiego/finalista otrzyma dyplom potwierdzający uczestnictwo w ogólnopolskim etapie konkursu.

Poniżej załącznik PDF z listą uczniów, którzy zakwalifikowali się do etapu ogólnopolskiego konkursu.

Dr Jarosław Szarek, prezes Instytutu Pamięci Narodowej:

Przez lata komunistycznej dyktatury rola ziemiaństwa w odzyskaniu niepodległości przez naszą ojczyznę, w odbudowie państwa, a także w walkach o jego granice, była przemilczana i minimalizowana. 

Powojenna propaganda skupiała się na wykreowaniu obrazu polskich ziemian jako uprzywilejowanej grupy społecznej tzw. „wyzyskiwaczy”, gotowej do kolaboracji z państwami ościennymi i całkowicie oddzielonej od reszty społeczeństwa. Pomijano nie tylko ogromną i pozytywną rolę społeczną, polityczną i kulturalną, ale ignorowano też ich wkład w odzyskanie niepodległości. Ofiara, jaką złożyli jego przedstawiciele w walkach narodowowyzwoleńczych w XIX, została niemalże całkowicie zapomniana. Dotyczyło to także wybitnej roli tej grupy społecznej w procesie odzyskania niepodległości Polski i w walkach o jej granice.

Dziś mamy możliwość i obowiązek przywrócenia prawdy o wielkim wkładzie polskiego ziemiaństwa w dzieło odrodzenia Rzeczypospolitej w latach 1914–1922. O tym, że była to ta część społeczeństwa i narodu, która kolejne pokolenia wychowywała do wolności i przygotowywała do służby niepodległej ojczyźnie, a przez cały okres zaborów była – obok Kościoła katolickiego – depozytariuszem utraconej państwowości. 

Posłuży temu – zainicjowany przez Instytut Pamięci Narodowej w roku setnej rocznicy odzyskania niepodległości – projekt edukacyjny „O Naszą Niepodległą! – udział ziemian w walkach o odzyskanie niepodległości i terytorium II Rzeczpospolitej 1918–1922”.

Zachęcam Państwa do zapoznania się z projektem i do udziału w nim.

Dr hab. Marian Wolski, wiceprezes Polskiego Towarzystwa Ziemiańskiego Oddział Kraków:

Setna rocznica odzyskania niepodległości przez Polskę, to wielkie radosne święto narodowe, skłaniające do refleksji zarówno nad przyczynami upadku naszej państwowości, jak i uwarunkowaniami, dzięki którym doszło do jej odrodzenia po 123 latach niewoli.

Na szczególną w tym względzie uwagę zasługuje rola wykreślonej w 1944 roku przez okupantów sowieckich i rodzimych renegatów warstwa społeczna, bez której być może nie doszłoby w 1918 roku do odbudowy państwowości polskiej. Tą warstwą było ziemiaństwo, właściciele wielkich gospodarstw rolnych, spadkobiercy tradycji państwowej I Rzeczypospolitej, jedyna grupa dysponująca wówczas odpowiednim potencjałem ekonomicznym, wykształceniem, świadomością polityczną i wychowana w duchu bezinteresowności służby publicznej.

Choć nieliczna, odgrywała przez cały wiek XIX i początek XX niekwestionowaną przywódczą rolę. Jej przedstawiciele zasilali szeregi uczestników powstań narodowych, zakładali instytucje naukowe, kulturalne, gospodarcze i finansowe, stanowiące w okresie zaborów namiastkę nieistniejącego państwa. W dworach ziemiańskich znajdowali oparcie uchodzący przed represjami konspiratorzy, osoby samotne i pozbawione środków do życia. Tu młode pokolenia wzrastały w patriotycznej atmosferze, kultywującej pamięć o Najjaśniejszej Rzeczpospolitej, a środki materialne pochodzące z majątków ziemiańskich umożliwiały zbrojny opór wobec zaborców. Dwór ziemiański był też oparciem dla okolicznej ludności, ośrodkiem kultury rolnej i postępu cywilizacyjnego.

Ziemiaństwo było z natury rzeczy śmiertelnym wrogiem ideologii komunistycznej, dlatego też padło, jako pierwsze ofiarą ustroju wprowadzanego na sowieckich bagnetach.

W odrodzonej po 1989 roku Polsce ziemianie nie doczekali się niestety choćby elementarnego zadośćuczynienia za utracone domy, pamiątki rodzinne, warsztaty pracy. Zmiana ustrojowa umożliwiła jednak przywracanie pamięci o tej zasłużonej dla Polski warstwie społecznej.

Konkurs wiedzy o ziemiaństwie polskim jest organizowany od pięciu lat przez Instytut Pamięci Narodowej i Polskie Towarzystwo Oddział Kraków. Tegoroczna edycja poświęcona jest udziałowi ziemiaństwa w walkach o niepodległość w latach 1914-1922. Jest to szczególna okazja by przywrócić pamięci społecznej ludzi zasłużonych dla naszego bytu państwowego, ludzi zapomnianych, wypędzonych, ograbionych nie tylko z dobytku, ale przede wszystkim dobrego imienia.

Cel projektu:

Ziemianie należeli do elit narodowych i państwowotwórczych. Uznawani są za współtwórców wolnego po 123 latach rozbiorów państwa polskiego. Na ich umiejętnościach organizacyjnych opierała się polska armia, administracja i dyplomacja. O tych wszystkich działaniach zmarginalizowanej po 1944 r. przez komunistów elity próbowano zapomnieć i wykreślić zasługi przedstawicieli tej grupy z podręczników historii. Dlatego pragniemy przypomnieć zapomnianych bohaterów z tej tradycyjnej warstwy przywódczej polskiego społeczeństwa.

do góry