E-Księgarnia
Komunistyczne amnestie lat 1945–1947. Drogi do „legalizacji” czy zagłady?, red. Wojciech J. Muszyński, Warszawa 2012
Niniejszy tom stanowi zbiór studiów omawiających różnorodne aspekty amnestii ogłaszanych przez komunistyczne władze w latach czterdziestych – poczynając od sowieckich wzorów organizowania tego rodzaju przedsięwzięć, zastosowanych rozwiązań prawnych, działalności operacyjnej UB oraz stosunku do tej akcji różnych struktur podziemia niepodległościowego. Autorzy omawiają okoliczności, przebieg i wyniki amnestii w poszczególnych regionach Polski, w tym także na terenie anektowanej przez Związek Sowiecki Wileńszczyzny. Tom posiada także aneks źródłowy zawierający kilkadziesiąt dokumentów – statystyk, przepisów prawnych, odezw i tekstów publicystycznych z tamtej epoki – z których wiele zostało opublikowanych po raz pierwszy.
Praca powstała w ramach centralnego projektu naukowo-badawczego IPN „Aparat bezpieczeństwa w walce z podziemiem politycznym i zbrojnym 1944–1956”.
SPIS TREŚCI
Wstęp
Piotr Niwiński – Amnestia jako metoda walki sowieckiego NKWD z polskim podziemiem niepodległościowym na Wileńszczyźnie (1944–1945)
Arūnas Bubnys – Litewska partyzantka niepodległościowa wobec amnestii sowieckich w latach 1945–1946. Problem ujawniania się i legalizacji
Przemysław Gasztold-Seń – Problemy Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego w przygotowaniu i realizacji amnestii 1945 i 1947 r.
Tomasz Łabuszewski – Amnestia 1945 r. i deklaracja Jana Mazurkiewicza „Radosława”
Wojciech J. Muszyński – Podziemie narodowe i komunistyczne amnestie lat 1945 i 1947 – wybrane aspekty
Maciej Korkuć – „Ujawnienie nie mniej ryzykowne, jak i nie ujawnienie”. Podziemie niepodległościowe w Krakowskiem wobec akcji amnestyjnej w 1945 r.
Justyna Dudek – Amnestia jako środek walki aparatu bezpieczeństwa z podziemiem niepodległościowym na przykładzie Lubelszczyzny
Mirosław Surdej – Amnestie i akcja ujawnieniowa na Rzeszowszczyźnie w latach 1945–1956
Alicja Paczoska-Hauke – Amnestie z 1945 i 1947 r. jako środek w walce z podziemiem niepodległościowym w województwie pomorskim
Kazimierz Krajewski – Gdy nie można złamać podziemia, należy je „rozłożyć”. „Dzikie” amnestie na terenie województwa warszawskiego (1945–1946)
Ryszard Śmietanka-Kruszelnicki – „Dzikie” amnestie na przykładzie Związku Zbrojnej Konspiracji na ziemi radomskiej (sierpień–wrzesień 1946 r.). Inspiracje i konsekwencje
Agnieszka Łuczak – Ujawnienie oddziału „Dzielnego”/„Kościuszki” jako przykład amnestii lokalnej w Wielkopolsce (jesień 1946 r.)
Marcin Zwolski – Amnestie z lat 1945–1956 oraz ich realizacja w więziennictwie. Praktyka ogólnopolska a lokalna specyfika na przykładzie białostockim
Piotr Łapiński – Amnestia w 1947 r. na Białostocczyźnie jako próba „rozbrojenia terenu”
Aneksy źródłowe (33 dokumenty)