Władysław Anders – bojowy szlak zdobywcy Monte Cassino
Władysław Anders przebył długą drogę od dowódcy brygady do Naczelnego Wodza Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Do historii przeszedł przede wszystkim jako zdobywca Monte Cassino.
Umarł „Dziadek” siwy a żelazny…
Późnym wieczorem 12 maja 1935 r. „ojciec […] zjawił się w domu i – do końca życia nie zapomnę tego momentu – rzekł stłumionym głosem: «Marszałek umarł». Rodzina moja śmierć tę odczuła jak śmierć najbliższej osoby – ojca czy dziadka. Płakaliśmy wszyscy, tak jak po kimś najbliższym” – wspominał Zbigniew Wójcik, wówczas dwunastoletni chłopiec, w przyszłości wybitny historyk dziejów nowożytnych.
Wojsko Polskie na Środkowym Wschodzie (1941–1942) – zarys działań
Po kampanii polskiej 1939 r. wielu obywateli II Rzeczypospolitej znalazło się w różnych częściach Europy oraz świata. Dotarli oni również na Bliski Wschód, który w czasie II wojny światowej przez Brytyjczyków określany był Środkowym Wschodem.
Pozostał Krzyż w lesie. Rodzina Olesiejuków (Kolonia Chominna k. Białej Podlaskiej)
Jedną z rodzin w gminie Rossosz, która pospieszyła z pomocą żydowskim uciekinierom była rodzina Olesiejuków z Kolonii Chominna. Ich dom stał na skraju lasu. To ułatwiało w miarę bezpieczne przychodzenie Żydów po pomoc żywnościową i materiałową. Olesiejukowie zaczęli pomagać ukrywającym się Żydom prawdopodobnie już od jesieni 1942 roku. Ich historię prezentuje Janusz Kłapeć.
Powstanie Naczelnego Komitetu Uczczenia Pamięci Marszałka Józefa Piłsudskiego
Śmierć Józefa Piłsudskiego 12 maja 1935 r. zamknęła pewien etap funkcjonowania II RP. Jego rola w odzyskaniu niepodległości w 1918 r. jest niezaprzeczalna, a obóz polityczny, który zbudował, odcisnął swoje piętno na ówczesnych realiach społeczno-politycznych.
Ostatnia droga serca marszałka Piłsudskiego
12 maja 1935 r. o godz. 20.45 zmarł marszałek Józef Piłsudski. Śmierć ta wywarła w społeczeństwie potężny wstrząs, a odbyte w kilka dni później uroczystości pogrzebowe – zakończone złożeniem ciała jednego z Ojców Niepodległości w wawelskiej krypcie – stały się dla tysięcy osób okazją do zamanifestowania patriotyzmu.
Pierwsza wizyta Józefa Piłsudskiego w Poznaniu w 1901 roku
Pierwsza wizyta Józefa Piłsudskiego w Poznaniu stanowiła zaledwie epizod w jego bogatym życiorysie, nie przyczyniła się też do wzmocnienia wpływów nielicznych miejscowych socjalistów.
Adam Roman Keller. „Najgłośniejszy w owym czasie tropiciel komunistów”
Adam Roman Keller (Gryff-Keller) – nadkomisarz Policji Państwowej i radca ministerialny. Jeden z najlepszych teoretyków zwalczania ruchów wywrotowych w II RP. Więzień nazistowskich obozów koncentracyjnych i ofiara komunistycznych represji.
Szkoły Młodszych Ochotniczek (1942–1948)
Jednym z najważniejszych celów generała Władysława Andersa było ocalenie polskiej armii i ludności cywilnej, w tym tysięcy dzieci, sierot i półsierot, które straciły bliskich w sowieckiej Rosji.
W garniturze przez Atlantyk. Rekordowy lot Stanisława Skarżyńskiego
Dzień 8 maja jest znaczącą datą w historii polskiego lotnictwa. W 1933 r. kapitan Stanisław Skarżyński jako pierwszy Polak przeleciał przez Atlantyk na samolocie RWD-5bis, ustanawiając przy tym światowy rekord odległości lotu.
Dwóch konkurentów – dwie koncepcje rewolucji. Walka na szczycie władzy Związku Sowieckiego (1923–1925)
Testament Lenina stał się punktem zwrotnym w rywalizacji pomiędzy Stalinem a Trockim, która ostatecznie zdecydowała o kształcie sowieckiego państwa i przyszłości międzynarodowego ruchu komunistycznego. Obaj liderzy, mając odmienne wizje przyszłości ZSRS, dążyli do zrealizowania własnych koncepcji, co doprowadziło do nieuchronnego konfliktu.
Tysiącom polskich żołnierzy i ich rodzinom lektura pierwszego tomu Bitwy o Monte Cassino, który ukazał się w 1945 r. w Rzymie, przynosiła otuchę, potwierdzała sens prowadzonej walki. Książka Melchiora Wańkowicza była pokrzepieniem ich serc.
