Ogólnopolska konferencja naukowa „Udzielne księstwo? Relacje między partią komunistyczną a służbami bezpieczeństwa w PRL” – Warszawa, 1 czerwca 2023 - Konferencje naukowe - Instytut Pamięci Narodowej

W czwartek 1 czerwca 2023 r. w Centrum Edukacyjnym IPN Przystanek Historia przy ul Marszałkowskiej 21/25 w Warszawie odbyła się ogólnopolska konferencja naukowa „Udzielne księstwo? Relacje między partią komunistyczną a służbami bezpieczeństwa w PRL”.

Podczas sympozjum uczestnicy spróbowali określić zakres zależności aparatu bezpieczeństwa od kierownictwa partii komunistycznej, zarówno na szczeblu kierownictwa obu podmiotów, jak i w ich terenowych strukturach. Chodziło o zaktualizowanie wiedzy na temat kanałów nadzoru, skuteczności tego nadzoru i jego granic. Interesujące było też spojrzenie od drugiej strony: jak służby bezpieczeństwa przenikały do partii, sprawdzały jej członków, wpływały na jej politykę, były reprezentowane we władzach partyjnych.

Kończący konferencję panel dyskusyjny poświęcony był symbiozie partii i „bezpieki”, ich nieodłącznemu współistnieniu i korzyściom wypływającym z niego dla obu stron.

Patronat medialny: Dzieje.pl, Historykon.pl

Konferencja jest dostępna na kanale YouTube Oddziału IPN w Warszawie .

Relacja Polskiej Agencji Prasowej

Program;

9.00. Rozpoczęcie. Przedstawienie celów konferencji

Panel I

9.15 prof. Adam Bosiacki (Uniwersytet Warszawski), Między komunistycznym prawem a całkowitym bezprawiem. Funkcjonowanie komunistycznych organów bezpieczeństwa w Polsce w latach 1944-1989.

9.30 dr Robert Spałek (Oddział IPN Warszawa), Relacje osobiste przywódców partyjnych i szefów organów bezpieczeństwa a charakter nadzoru partii komunistycznej nad bezpieką (wybrane przykłady)

9.45 Paweł Sztama (IPN Centrala, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie), „Ja traktowałem siebie jako partyjniaka w bezpieczeństwie, a nie jako bezpieczniaka w partii”. Rola komórki partyjnej w pionie śledczym Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego

10.00 dr Krzysztof Madej (bez afiliacji), Programowanie czy rytuał. Wydział Administracyjny KC PZPR i jego terenowe odpowiedniki wobec Milicji Obywatelskiej i Służby Bezpieczeństwa w latach 1956-1970

10.15 dr hab. Adam Dziuba (Oddział IPN Katowice), Pomocnicy partii. Policja polityczna w wyborach sejmowych z 1952 i 1957 r.

10.30-11.00 dyskusja

11.00 przerwa

Panel II

11.15 dr Robert Kolasa (Towarzystwo Miłośników Miasta Piły), Okres założycielski. Relacje między PPR a UBP w Pile w latach 1945-1948

11.30 dr Tomasz Łabuszewski (Oddział IPN Warszawa), „Rypa” i inni. Przyczynek do badań nad tajnymi partyjnymi bandami terrorystycznymi na Mazowszu w okresie instalowania władzy komunistycznej.

11.45 prof. Mirosław Golon (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Delegatura IPN w Bydgoszczy), Czy tylko ‘zbrojne ramię partii’ w okresie stalinowskim? Powiatowe struktury Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego a egzekutywa Komitetu Powiatowego PZPR w latach 1949-1956. Analiza relacji na przykładzie wybranych ośrodków (Lidzbark Warmiński, Nidzica, Kwidzyn, Wąbrzeźno).

12.00 dr Marcin Kasprzycki (Oddział IPN Kraków), Kontrola partii komunistycznej nad placówkami urzędu bezpieczeństwa w latach 1955-1956 w świetle posiedzeń komitetów powiatowych PZPR w województwie krakowskim

12.15 dr Sebastian Drabik (bez afiliacji), Relacje Służby Bezpieczeństwa i KW PZPR na przykładzie Krakowa w okresie „małej stabilizacji"

12.30–13.00 dyskusja

13.00-14.00 przerwa

Panel III

14.00 dr hab. Adriana Dawid (Uniwersytet Opolski), Partia i organy bezpieczeństwa wobec zagrożenia rewizjonizmem niemieckim w województwie opolskim w okresie stalinowskim

14.15 dr Konrad Rokicki (Oddział IPN Warszawa), ), Nierozerwalne więzi. Dyskusje ideowe w Departamencie III MSW w okresie rozliczeń po stalinizmie i czasie „wydarzeń marcowych”

14.30 dr Marta Paszek (Oddział IPN Katowice), Kobiety. Bezpieka. Partia. Kariera. Portret zbiorowy funkcjonariuszek na stanowiskach kierowniczych w WUBP w Katowicach

14.45 dr Justyna Dudek (Oddział IPN Lublin), Rola i wpływ organizacji partyjnej PPR/PZPR na życie codzienne funkcjonariuszy aparatu bezpieczeństwa w województwie lubelskim

15.00. dr hab. Łucja Marek (Oddział IPN Kraków), Od katolika praktyka do apostaty. O roli PZPR w kontroli i kształtowaniu światopoglądu i postaw funkcjonariuszy MSW

15.15-15.45 dyskusja

15.45-16.00