Nawigacja

Aktualności

Stare i Nowe Miasto – wykład w ramach seminarium „Spacerkiem po Warszawie”. Odbudowa i budowa Warszawy w latach 1945–1949 – Warszawa, 12 stycznia 2017

  • Plakat

Jedenasta edycja wykładów prezentujących historię powojennej Warszawy poprzez jej założenia architektoniczne i urbanistyczne. Postępująca po 1945 r. ideologizacja i totalitaryzacja życia publicznego, oznaczała również podporządkowanie twórczości architektonicznej i konserwatorskiej socrealistycznym założeniom, przeszczepionym z ZSRR. W czasie seminarium omówione zostaną m.in. kwestia zniszczeń wojennych i odbudowy stolicy, polityka władzy komunistycznej wobec obiektów symbolicznych dla świadomości narodowej i państwowej, problem kreowania przez władze nowej rzeczywistości architektonicznej. W czasie spotkań zaprezentowane zostaną budynki oraz założenia architektoniczne (gmachy użyteczności publicznej, obiekty przemysłowe, architektura sportowa i rekreacyjna, architektura mieszkaniowa, obiekty kultu), a także ukazany zostanie ich wpływ na kształt miasta i życie mieszkańców – na tle historycznym, społecznym i ideologicznym.

Seminarium adresowane jest do przewodników miejskich, nauczycieli historii, języka polskiego, wiedzy o społeczeństwie, studentów kierunków humanistycznych oraz uczniów szkół ponadgimnazjalnych, z możliwością wykorzystania podczas egzaminu maturalnego z języka polskiego w nowej formule, sprawdzającej umiejętność analizy i interpretacji różnorodnych tekstów kultury, np. z architektury.

Proponujemy sześć spotkań w cyklu miesięcznym odbywających się od listopada 2016 r. do kwietnia 2017 r. Udział w seminarium – jako formie doskonalenia zawodowego – zostanie potwierdzony pisemne.

Spotkanie 12 stycznia br. (czwartek) poświęcone było historii Starego i Nowego Miasta.

Stare Miasto

  • Wstępne koncepcje: od ruiny-pomnika do imperatywu restytucji
  • Odgruzowanie, badania archeologiczne, zabezpieczanie murów i ratowanie reliktów elementów architektury
  • Mury obronne – odsłonięcie, koncepcje odbudowy, konserwacja i odbudowa
  • Zagłada ulic podmurnych (Ślepa, Rycerska, Podwale)
  • Zamek Królewski – pierwsze koncepcje odbudowy
  • Zespół staromiejski – odtworzony zabytek osadzony w tradycji czy osiedle-muzeum?
  • Dominanty architektoniczne
  • Co ocalało?
  • Rynek Starego Miasta – między konserwacją a rekonstrukcją
  • Ulice Świętojańska i Nowomiejska – popis precyzji odtworzenia
  • Kanonie – osiągnięcia i błędy
  • Ulica Piwna i inne ulice staromiejskie – opłacalność wyburzeń i partactwo makiet
  • Powiśle staromiejskie i tragedia Bugaju
  • Góra Gnojowa

Nowe Miasto

  • Osiedle mieszkaniowe ZOR
  • Enklawa muzealna i pole modernistycznych eksperymentów
  • Dominanty architektoniczne
  • Ulica Freta – pozory autentyzmu
  • Rynek Nowego Miasta – kreacja plastyczna czy konserwatorska?
  • Ulica Mostowa – autentyzm i nieudolność rekonstrukcji
  • Inne ulice nowomiejskie – od rzetelności konserwacji i rekonstrukcji do dekorowanych bloków
  • Przestrzenie braku (kościół św. Jerzego, pałac Kotowskich, ucięte ulice, zagłada ul. Rybaki)
  • Skarpa nowomiejska

Miejsce spotkań:

Przystanek Historia  Centrum Edukacyjne IPN im. Janusza Kurtyki , ul. Marszałkowska 21/25, Warszawa

Kolejne tematy:

  • Trakt Królewski i inne założenia historyczne – 9 lutego 2017
  • Nowe osiedla mieszkaniowe – 9 marca 2017
  • Infrastruktura miejska – 6 kwietnia 2017

Wykład:

Jarosław Zieliński, historyk architektury i jeden z najbardziej cenionych współczesnych varsavianistów, autor m.in. wielotomowego Atlasu dawnej architektury ulic i placów Warszawy, albumu Warszawa zburzona i odbudowana, monografii Realizm socjalistyczny w Warszawie. Urbanistyka i architektura, przewodników historycznych i albumów fotograficznych po stołecznych dzielnicach, a także szeregu artykułów dotyczących historii i dziedzictwa Warszawy publikowanych m.in. na łamach „Stolicy” i „Spotkań z Zabytkami”. Ostatnio wydał Pałac Kultury i Nauki, Złota 44 i inne warszawskie niebotyki oraz wspólnie z Jerzym S. Majewskim Spacerownik po żydowskiej Warszawie.

Koordynator projektu:

Sławomir Stępień, tel. (22) 860-70-50, slawomir.stepien@ipn.gov.pl

Wstęp wolny

do góry