E-Księgarnia
Dziewiąta edycja wykładów prezentujących różnorodność stylistyczną architektury Warszawy w XX w. W tej edycji będziemy kontynuować przybliżanie postaci i osiągnięć wybitnych polskich architektów, których twórczość nie ograniczała się tylko do stolicy. Przedstawione zostaną założenia architektoniczne/urbanistyczne i ich stylistyka (gmachy użyteczności publicznej, obiekty przemysłowe, architektura sportowa i rekreacyjna, architektura mieszkaniowa, obiekty kultu) oraz ich wpływ na kształt miasta i życie mieszkańców – na tle historycznym, społecznym i ideologicznym. Seminarium adresowane jest do nauczycieli historii, języka polskiego, wiedzy o społeczeństwie, studentów kierunków humanistycznych oraz uczniów szkół ponadgimnazjalnych, z możliwością wykorzystania podczas egzaminu maturalnego z języka polskiego w nowej formule, sprawdzającej umiejętność analizy i interpretacji różnorodnych tekstów kultury, np. z architektury.
Proponujemy sześć spotkań w cyklu miesięcznym, odbywających się od października 2014 r. do marca 2015 r. Udział w seminarium – jako forma doskonalenia zawodowego – zostanie potwierdzony pisemne.
12 lutego 2015 w Centrum Edukacyjnym IPN im. Janusza Kurtyki Przystanek Historia w Warszawie przy ul. Marszałkowskiej 21/25 odbyło się spotkanie na temat:
Budowniczowie nowej Warszawy:
Stanisław Jankowski,
Jan Knothe, Zygmunt Stępiński, Józef Sigalin
Stanisław Jankowski ps. Agaton (1911–2002) – polski architekt, oficer WP, uczestnik wojny obronnej 1939 r. i Powstania Warszawskiego. W latach 1946–1977 zatrudniony w Biurze Odbudowy Stolicy, a następnie w Biurze Planowania Rozwoju Warszawy.
Jan Knothe (1912–1977) – polski architekt, grafik, pisarz, dyplomata, w czasie wojny więzień Oflagu IIC (Dobiegniew). Członek zespołów projektujących najważniejsze inwestycje warszawskie powojennego dziesięciolecia: Trasę Wschód-Zachód (W-Z) i Marszałkowską Dzielnicę Mieszkaniową (MDM). Był także świetnym grafikiem, ilustrował m.in. album Sześcioletni Plan Odbudowy Warszawy (1950). Zostawił po sobie kilka tysięcy rysunków.
Zygmunt Stępiński (1908–1982) – polski architekt i historyk architektury, urbanista, związany z Wydziałem Architektury Politechniki Warszawskiej.
Józef Sigalin (1909–1983) – polski architekt i urbanista, pochodził z rodziny warszawskich fabrykantów pochodzenia żydowskiego. Okres wojny spędził w ZSRR, służył w Armii Czerwonej, w 1943 r. wstąpił do 1. Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki. Do Warszawy powrócił w 1945 r. Był jednym z założycieli Biura Planowania i Odbudowy PKWN i szefem Biura Odbudowy Stolicy. W latach 1951–1956 był pierwszym naczelnym architektem Warszawy, realizował m.in. budowę Mostu Poniatowskiego, Trasy W-Z, MDM, formalnie był także pełnomocnikiem ds. budowy Pałacu Kultury i Nauki.
Trasa W-Z (J.
Sigalin, Z. Stępiński, J. Knothe, S.
Jankowski, H. Stamatello)
Osiedle Mariensztat (Z.
Stępiński)
Galeriowiec przy ul.
Bednarskiej (Z. Stępiński)
Projekty „zabytków” w rejonie Traktu Królewskiego (Z. Stępiński, J.
Knothe, M. Kuzma)
Empik przy Nowym Świecie (J.
Knothe, Z. Stępiński)
Nowy Świat-Wschód i Nowy Świat-Zachód (Z. Stępiński)
Rekonstrukcja kościoła św.
Aleksandra (J. Knothe)
Rekonstrukcja pałaców Krasińskich i Mostowskich (Z. Stępiński, M.
Kuzma)
MDM (J. Sigalin,
Z. Stępiński, J. Knothe, S.
Jankowski)
Ministerstwo Rolnictwa (J.
Knothe, S. Jankowski, J. Grabowski)
Prace konkursowe: dworzec lotniczy Okęcie, wieżowce PZUW i Społem,
pl.
Zwycięstwa, pl.
Stalina i pierzeja Alej Jerozolimskich (J.
Knothe, Z. Stępiński)
Projekty przebudowy pl. Bankowego, pl. Krasińskich i placyku
przy pomniku Kopernika (Z.
Stępiński)
Centralny Park Kultury (A.
Scholtzówna, Z. Stępiński, L. Majdecki)
Park przy Cytadeli (K.
Marczewski, Z. Stępiński)
Dolina Szwajcarska (Z.
Stępiński)
Kino Skarpa (Z.
Stępiński, A. Milewski)
Willa „Ochabówka”, hotel Metropol, hotel Solec, hotel URM,
pawilon „Cepelii”, osiedle Miedziana, kościół Matki Bożej Królowej Polski w
Aninie (Z. Stępiński)
Prace urbanistyczne Stanisława Jankowskiego
Rysunki i książki o architekturze Jana Knothego
Archiwum Józefa Sigalina
Dorobek literacki Zygmunta Stępińskiego
Kolejne spotkania:
- Jan Zachwatowicz: niezłomny obrońca dziedzictwa kulturowego (luty 2015)
- Hansenowie i inni: wizjonerskie projekty XX w. (marzec 2015)
Wykład: Jarosław Zieliński, historyk architektury i jeden z najbardziej cenionych współczesnych varsavianistów, autor m.in. wielotomowego Atlasu dawnej architektury ulic i placów Warszawy, albumu Warszawa zburzona i odbudowana, monografii Realizm socjalistyczny w Warszawie. Urbanistyka i architektura, przewodników historycznych po stołecznych dzielnicach, a także szeregu artykułów dotyczących historii i dziedzictwa Warszawy publikowanych m.in. na łamach „Stolicy” i „Spotkań z Zabytkami”. Ostatnio wspólnie z Jerzym S. Majewskim wydał Spacerownik po żydowskiej Warszawie.
Informacje i zgłoszenia: Sławomir Stępień, tel. (22) 860-70-50, slawomir.stepien@ipn.gov.pl