E-Księgarnia
W poniedziałek 18 marca 2019 r. w Przystanku Historia Centrum Edukacyjnym IPN im. Janusza Kurtyki w Warszawie odbyło się kolejne spotkanie z cyklu „Z kamerą po II Rzeczypospolitej. Oblicza polskiego kina przedwojennego”. Prof. Piotr Zwierzchowski zaprezentował temat: „Kino II Rzeczypospolitej – ludzie kina”.
Niełatwo wybrać najważniejsze, najbardziej znaczące czy może najbarwniejsze postaci kina II Rzeczypospolitej. Na pewno należeli do nich producenci, na czele z Aleksandrem Hertzem, który kierował Sfinksem. Rzadko wspomina się o scenarzystach, warto wszakże przywołać choćby nazwisko Anatola Sterna. Jeszcze rzadziej mówi się o operatorach, a trudno sobie wyobrazić ówczesne kino bez takich postaci jak Seweryn Steinwurzel czy Albert Wywerka. Nie byłoby ono z kolei tak popularne, gdyby nie kompozytorzy, wśród których palmę pierwszeństwa dzierży Henryk Wars.
Na pierwszy plan wysuwają się jednak reprezentanci innych zawodów. Wśród ważnych reżyserów II Rzeczypospolitej można wymienić Wiktora Biegańskiego, Leona Trystana, Henryka Szaro, Leonarda Buczkowskiego, Konrada Toma, Juliusza Gardana. Za najwybitniejszego zwykło się jednak uważać Józefa Lejtesa, który zasłynął między innymi doskonałymi adaptacjami dzieł literackich: Róży Stefana Żeromskiego, Dziewcząt z Nowolipek Poli Gojawiczyńskiej i Granicy Zofii Nałkowskiej. Z drugiej strony, warto przyjrzeć się postaci Michała Waszyńskiego, autora popularnych komedii i melodramatów, który potrafił zrealizować siedem filmów w ciągu jednego roku.
W zbiorowej wyobraźni królowali jednak aktorzy i aktorki. Szczególna uwaga zostanie zwrócona na dwie postaci. Eugeniusz Bodo doskonale radził sobie zarówno w komedii, jak i dramacie, a należy pamiętać, że był również producentem, reżyserem i scenarzystą. Wśród wielu utalentowanych i budzących fascynację swoją urodą aktorek tylko jedna zasłużyła na miano prawdziwej gwiazdy: Jadwiga Smosarska.
Pokazane zostaną m.in. fragmenty następujących filmów: Młody las (1934), reż. Józef Lejtes, Dziewczęta z Nowolipek (1937), reż. Józef Lejtes, Głos pustyni (1932), reż. Michał Waszyński, Bohaterowie Sybiru (1936), reż. Michał Waszyński, Znachor (1937), reż. Michał Waszyński, Piętro wyżej (1937), reż. Leon Trystan, Czy Lucyna to dziewczyna? (1934), reż. Juliusz Gardan, Jadzia (1936), reż. Mieczysław Krawicz.
Wykład: prof. dr hab. Piotr Zwierzchowski, historyk filmu, autor m.in.: Zapomniani bohaterowie. O bohaterach filmowych polskiego socrealizmu, Warszawa 2000; Pęknięty monolit. Konteksty polskiego kina socrealistycznego, Bydgoszcz 2005; Piękny sen pedagoga. Literackie i filmowe portrety świata edukacji, Kraków 2005; Spektakl i ideologia. Szkice o filmowych wyobrażeniach śmierci heroicznej, Kraków 2006; Kino polskie po roku 1989, Bydgoszcz 2007; Kino nowej pamięci. Obraz II wojny światowej w kinie polskim lat 60., Bydgoszcz 2013; Polskie seriale telewizyjne, red. Piotr Zwierzchowski, Barbara Giza, John Bates, Karolina Kosińska, Bydgoszcz 2015.
Zapraszamy na kolejne spotkania:
- Kino II Rzeczypospolitej – melodramat i komedia – 1 kwietnia 2019
- Kino PRL-u wobec II Rzeczypospolitej – 6 maja 2019
- II Rzeczpospolita w kinie polskim po roku 1989 – 27 maja 2019
Informacje i zgłoszenia:
Sławomir Stępień tel. 22 860 70 50
email: slawomir.stepien@ipn.gov.pl